Tìm hiểu về những chiếc đèn trung thu ở Việt nam

Đèn trung thu là một trong những món đồ chơi không thể thiếu trong đêm rằm, đèn trung thu có nhiều loại như đèn ông sao, đèn cá chéo, đèn kéo quân, đèn cù…

Mặc dù trên thị trường hiện nay có rất nhiều đồ chơi Trung thu cho trẻ chọn như mặt nạ, súng bắn nước, cánh thiên thần, những loại đèn trung thu bằng nhựa được thắp sáng bằng bóng đèn và pin với nhiều hình thù, mẫu má phong phú đa dạng. Nhưng những chiếc đèn trung thu muôn mầu sắc được làm thủ công truyền thống vẫn luôn được nhiều gia đình lựa chọn dành tặng con em mình mỗi dịp Tết Trung thu.

Để làm được một chiếc đèn Trung thu những người thợ phải chuẩn bị các nguyên vật liệu truyền thống như tre, giấy bóng kính nhuộm các loại mầu, hồ dán, dây buộc… Công đoạn để làm ra một chiếc đèn trung thu đều được bắt đầu từ việc tạo khung làm bằng tre nứa cột kẽm lại với nhau để tạo hình, sau đó dán giấy bóng kính lên và trang trí thêm các phụ kiện khác.

1. Đèn ông sao

Loại đèn trung thu phổ biến nhất vẫn là đèn ông sao, mặc dù đã có từ rất lâu nhưng đến nay nó vẫn còn sức hấp dẫn dù có nhiều loại đèn khác. Loại đèn này được làm với hình dạng mô phỏng ngôi sao 5 cánh, trên các cánh được dán giấy bóng kính mầu để tạo nên những mầu sắc lung linh trong đêm rằm dưới ánh sáng trăng.

2. Đèn ông sư, hay còn gọi là đèn cù:

Đây là loại đèn thứ hai được nhiều người yêu thích, được mô phỏng bông hoa có 6 cánh hay mô phỏng giống cái mũ mà hòa thượng hay đội trên đầu nên có tên là đèn ông sư.

Đèn có thể chuyển động xoay tròn, khi được thắp nên vào chính giữa bông hoa và chuyển động sẽ tạo nên những bóng hình lạ mắt tạo nên trên nền đường và bờ tường khi chiếc đèn đi qua.

3. Đèn cá chép, đèn con thỏ.

Loại đèn này xuất hiện sau đèn ông sao và đèn cù nhằm để tạo nên sự phong phú cho các loại đèn trong đêm rằm. Đèn được mô phỏng hình cá chép và hình chú thỏ với đôi tai dài. Hiện nay trên thị trường còn làm thêm các loại đèn với hình voi, hình gà…

4. Đèn kéo quân:

Đây là loại đèn được làm cầu kỳ nhất và cần sự tính toán chuẩn xác để tạo nên sự chuyển động xoay tròn tự nhiên dựa trên nguyên tắc khí động học. Đèn được thắp sáng ở giữa bằng nến hoặc bóng đèn ở chính giữa bên trong, xung quanh quây kín bằng  giấy trắng.

Khi đèn được thắp sáng không khí bên trong nóng lên và bốc lên phía trên của đèn, ở phía trên được thiết kế một khung tròn vừa  với miệng đèn có hình cánh quạt để khi không khí đi qua sẽ tạo ra chuyển động xoay.

Phần quay của cánh quạt được gắn với 1 trục, trên trục đó được dán hình thù bằng giấy với mục đích các hình sẽ chuyển động cùng với trục quay một cách chậm rãi để tạo nên hình ảnh di chuyển phía trong lồng khi kết hợp cùng ánh sáng.

Hiện nay đèn kéo quân cũng được làm với nhiều hình thù độc đáo hơn, đẹp và có nhiều màu sắc hơn và chuyển động bằng động cơ điện.

Mặc dù với sự tiến bộ của khoa học, những nét văn hóa truyền thống và những món đồ chơi mang tính dân gian và được làm thủ công vẫn mang những giá trị nhất định. Chúng ta có trách nhiệm gìn giữ những nét văn hóa truyền thống tốt đẹp này bằng việc sử dụng những món đồ chơi truyền thống này trong dịp Trung thu năm nay.

Xem thêm: các loại thiệp nổi cảm ơn